Ochrona własności intelektualnej nabiera ogromnego znaczenia w kontekście prowadzenia biznesu. Zarówno wzory przemysłowe, jak i użytkowe, wymagają odpowiedniej ochrony – to znakomity sposób na skuteczne zabezpieczenie się przed nieuczciwymi działaniami podejmowanymi przez konkurencję.

Wzory użytkowe i przemysłowe – co to takiego?

Mianem wzoru przemysłowego określany jest przedmiot prawa własności przemysłowej, który jest przedmiotem działalności twórczej wzornictwa przemysłowego. Jak stanowi obowiązująca w Polsce ustawa Prawo własności przemysłowej, wzór przemysłowy to „nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, fakturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację”. Za wytwór uważane są te przedmioty, które zostały wytworzone w sposób przemysłowy lub rzemieślniczy – odnosi się to w głównej mierze do opakowań, symboli graficznych oraz krojów pisma typograficznego, niemniej nie dotyczy to programów komputerowych. Z kolei wzór użytkowy – jak sama nazwa wskazuje – musi odznaczać się użytkowym charakterem. Jest to nowe rozwiązanie, które nadaje się do przemysłowych zastosowań. Zgodnie z polskimi przepisami nowość i innowacyjność odnoszą się przede wszystkim do kształtu, budowy i zestawienia przedmiotu o trwałej postaci.

Jak zarejestrować wzór użytkowy?

W procesie rejestracji wzór użytkowy traktowany jest na podobnych zasadach jak patent. Zgłaszając wzór użytkowy do Urzędu Patentowego RP, trzeba szczegółowo opisać wzór pod kątem technicznym. Obowiązkowe jest dołączenie do zgłoszenia rysunków, które prezentują dany wzór. W myśl Ustawy prawo własności „zakres przedmiotowy prawa ochronnego określają zastrzeżenia ochronne zawarte w opisie ochronnym wzoru użytkowego”. Za przyznaniem ochrony zgłaszanemu wzorowi przemawiają różne przesłanki ze szczególnym wskazaniem na nowość elementów wzoru.

Jak zarejestrować wzór przemysłowy?

Rejestracja wzoru przemysłowego różni się od rejestracji wzoru użytkowego. Teoretycznie jest ona znacznie łatwiejsza, aczkolwiek w praktyce może to inaczej wyglądać. Wynika to z tego, że przy zgłaszaniu wzoru przemysłowego do Urzędu Patentowego RP trzeba przedstawić go na rysunkach lub/i zdjęciach, które odgrywają decydującą rolę przy przyznawaniu ochrony. Podlega jej dokładnie to, co zostało umieszczone na rysunkach/fotografiach, dlatego twórcy konkretnego wzoru muszą zastanowić się nad tym, co dokładnie ma być objęte ochroną. Nawet niewielka nieścisłość może doprowadzić do wypaczenia zakresu ochrony.

Jak długo chronione są wzory przemysłowe i użytkowe?

Przy wzorach użytkowych prawo ochronne obowiązuje przez dziesięć lat, licząc od od daty dokonania zgłoszenia w Urzędzie Patentowym. Co się natomiast odnosi do wzorów przemysłowych, to prawo z rejestracji takiego wzoru udzielane jest przez Urząd Patentowy na 25 lat od daty zgłoszenia. W obu przypadkach konieczne jest terminowe uiszczanie opłat.

Artykuł powstał we współpracy z - rzecznik patentowy Kraków.